Czasem ostry kryzys związany ze zdrowiem starszej osoby kończy się utratą możliwości samodzielnego zadbania o siebie. W takiej sytuacji najczęściej opiekę nad seniorem przejmuje najbliższa rodzina. Co jednak zrobić, kiedy nikt z rodziny nie jest w stanie zająć się niesamodzielną starszą osobą? Wtedy z pomocą przychodzą rozmaite instytucje oferujące pomoc. Dom opieki dla seniora jest najlepszym rozwiązaniem, choć podjęcie decyzji jest dla rodziny często trudne. Sprawdźmy, czym jest dom opieki i kto może skorzystać z usług.
Dom opieki w świetle ustawy
Domy pomocy są instytucjami, które mają za zadanie zapewnienie usług opiekuńczych, bytowych, a także edukacyjnych i wspomagających osobom niesamodzielnym. Istnieją dwa rodzaje całodobowych ośrodków dla osób starszych. Pierwszą są Domy Pomocy Społecznej, czyli najczęściej samorządowe instytucje, choć nierzadko można spotkać się z takimi miejscami założonymi i prowadzonymi przez kościoły, czy fundacje. Wszystkie powoływane są na podstawie aktu prawnego, gdzie podłożem są ustawy i rozporządzenia o pomocy społecznej z 2004 i 2005 roku (Dz. U Nr 217, poz. 1837). Kluczowy zapis jednak znajdziemy w art.54 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, w którym jasno zostało uściślone, że osoby niesamodzielne z racji wieku, niepełnosprawne, i inne, które wymagają całodobowej opieki, mają prawo ubiegać się o miejsce w domu pomocy społecznej umiejscowionym najbliżej miejsca zamieszkania. W praktyce jednak nie wygląda to tak kolorowo. Na miejsce w domu pomocy społecznej trzeba czekać niekiedy bardzo długo. To właśnie stało się powodem powstania prywatnych domów opieki dla seniorów.
Dom opieki prywatny, czy państwowy?
W tym miejscu należy skupić się na różnicach pomiędzy publicznym i niepublicznym domem opieki dotyczących kosztów. Koszt pobytu seniora w publicznym domu opieki ustala starosta, przy czym osoba zamieszkująca opłaca koszt (nie więcej niż 70% dochodów) z własnej emerytury, lub renty, w dalszej kolejności wymieniana jest rodzina lub małżonek, a na końcu gmina, która skierowała osobę niesamodzielną do domu pomocy społecznej. Całkowity koszt w publicznym domu opieki z reguły oscyluje wokół 3.000 zł. W przypadku prywatnych domów opieki całość kosztów spada na seniora, lub jego rodzinę. W szczególnych sytuacjach braku miejsca w publicznym domu opieki i braku możliwości opieki nad osobą niesamodzielną można uzyskać dofinansowanie.
Kto może znaleźć miejsce w domu opieki?
Nie tylko seniorzy, którzy z racji wieku nie są już w stanie zająć się sobą, znajdują miejsce w domu opieki. O miejsce w domu opieki mogą starać się również:
- osoby przewlekle chore psychicznie i somatycznie,
- osoby dorosłe i niepełnoletnie niepełnosprawne fizycznie i intelektualnie.
Zasadniczo każda osoba, która jest niesamodzielna i nie może liczyć na całodobową opiekę rodziny, znajdzie miejsce w domu opieki.
Jak znaleźć dobry dom opieki?
Wszyscy chcemy jak najlepiej dla swoich bliskich, jednak zdarzają się w życiu sytuacje, kiedy fizycznie nie jesteśmy w stanie zająć się osobą niesamodzielną i musimy poszukać fachowej pomocy. Obecnie, z powodu starzejącego się społeczeństwa, bardzo trudno znaleźć miejsce w publicznym domu opieki, dlatego z reguły ostatecznie poszukujemy dla seniora prywatnego domu spokojnej starości. Koszt z reguły jest większy, niż w przypadku publicznych domów opieki, jednak środki pochodzące z dofinansowania mogą nieco zmniejszyć kwotę należności. Dowiedzmy się, na co zwrócić uwagę, poszukując najlepszego domu opieki dla naszych bliskich.
Możliwość odwiedzin i odległość od miejsca zamieszkania
To kluczowy czynnik, aby senior mógł swobodnie poczuć się w nowym miejscu. Świadomość bliskiej odległości i możliwość odwiedzin znajomych, sąsiadów, oraz bliższej i dalszej rodziny bezpośrednio przekłada się na komfort psychiczny mieszkańca domu opieki. Ponadto dobrym rozwiązaniem jest dom opieki w pobliżu parku, kina, czy restauracji, aby mieszkaniec mógł swobodnie korzystać w tych przyjemności.
Standard domu opieki
Na ten aspekt najczęściej zwracają uwagę osoby korzystające z miejsca w domu opieki. Przestrzeń powinna być komfortowa, estetycznie urządzona i przyjazna. Mile widziany jest duży teren wokół domu opieki, sprzyjający spacerom, oraz przestronna świetlica pomagająca w nawiązywaniu kontaktów z pozostałymi osobami przebywającymi w domu. Idealnie, jeśli miejsce do wspólnych spotkań pomaga w rozwoju i miłym spędzaniu czasu. Organizacja zajęć rozrywkowych i edukacyjnych, oraz gry planszowe pozytywnie wpływają na koncentrację i pamięć seniorów.
Opieka zdrowotna
Seniorzy często borykają się z rozmaitymi problemami zdrowotnymi, dlatego tak ważna jest opieka zdrowotna w domu spokojnej starości. Dostępność wyspecjalizowanych lekarzy internistów, rehabilitantów, oraz wykwalifikowanych pielęgniarek to kluczowy czynnik, który niewątpliwie wpływa na wybór konkretnego domu opieki dla seniora. Opieka medyczna powinna być na najwyższym poziomie, szczególnie jeśli przyszły mieszkaniec cierpi na poważne schorzenia. Warto zwrócić uwagę na kwalifikacje całego personelu.